… waarin verlangen kan werken …

Het is dus ook niet het lijden dat de drijfveer van de therapie is, maar een ontmoeting tussen het verlangen van de patiënt en het verlangen van de therapeut om er mee te werken. Het lijden zal immers als symptoom zijn traject afleggen, het zal verdwijnen, terug opduiken, erger worden, om ten slotte zinloos te worden. Als lijden de enige drijfveer zou zijn, dan zou het bootje van de therapie deze golven niet overleven. Alvorens de therapie echt van start kan gaan, moet er een verlangen gewekt zijn om deze reis aan te vatten. Anders dan in de toeristische industrie, kent men op voorhand niet de bestemming, noch de route. De reis van de psychoanalytische therapie is een koppige zoektocht naar de bronnen van het eigen verlangen en de weg vrij te maken om daarmee zijn eigen keuzes te maken. Het is geen resultaatsverbintenis naar eeuwigdurend geluk, maar een engagement om samen in beweging te komen. Dat men met meer geluk buiten komt, hangt af van de keuzes die je zelf tijdens die reis kan maken.

… in een veilige context.

Omdat veiligheid en vertrouwen zo centraal staan in de therapeutische relatie, is het voor sommige mensen belangrijk om voorbereid te zijn op wat gaat komen. Al even een blik te hebben op wat er om de hoek gaat gebeuren. Meestal start het eerste contact met een bondig telefoontje of een meer uitgebreid mailtje waarna vrij vlug een afspraak gemaakt wordt. In dit eerste gesprek wordt de vraag verkend. Niet alle vragen aan een psycholoog-psychotherapeut zijn immers vragen naar therapie. Mensen zijn soms ook zoek naar kennis of ondersteuning in het veld van de geestelijke zorg, ze willen een kort advies in een concrete situatie of begeleiding bij een persoonlijk project, soms is er een acute crisis die eerst moet worden opgelost. Deze vragen vallen eerder onder de noemer van de klinische consultatie. Indien wenselijk worden er bij zulke vragen nog een of meerdere vervolgafspraken gemaakt en dan wordt er afgerond. Als er een vraag naar therapie gesteld wordt, dan komen er eerst enkele verkennende gesprekken waarin de therapeut de patiënt en zijn verlangen kan leren kennen. Maar ook waarin de patiënt de therapeut en zijn methodes kan leren kennen. Het belangrijkste is immers dat de zorgvrager een veilig en vertrouwd gevoel ervaart bij de therapeut; er moet een ‘klik’ zijn. Als die niet komt, kunnen we beter samen op zoek gaan naar een ander therapeut. Na enkele gesprekken start de eigenlijke therapie met een wederzijds engagement en een gedeeld verlangen om te werken rond de vraag van de patiënt. Soms loopt het ene bijna onmerkbaar over in het andere, soms is dit een duidelijk gemarkeerd moment. Belangrijk is dat de patiënt en de therapeut samen een afspraak kunnen maken om, zeker in het begin, regelmatig te werken over een voldoende lange periode. Beiden moeten zich bij deze afspraak comfortabel voelen. Dat kan om de veertien dagen zijn, maar ook drie keer per week. Sommige therapieën duren enkele maanden, andere lopen over verschillende jaren.

Over therapie (vervolg 2/2)